Nun
taukid ada dua macam yaitu :
1.
نون توكيد ثقيلة
cirinya yaitu disukunkan, seperti : انصرنْ
2.
نون توكيد خفيفة
cirinya yaitu memakai tasydid dan berharkat. Harkatnya ada dua yaitu :
-
Fathah
Apabila fiil yang dimasukinya selain yang menunjukan
tasniyah dan jama’ muannats, seperti : انصرَنَّ
-
Kasroh
Apabila fiil yang dimasukinya berupa fiil yang menunjukan
tasniyah dan jama’ muannats, seperti : اذهبانِّ - اذهبنانِّ
Alasan haruslah dikasrohkan karena تشبيها لها بنون التثنية لأنها واقفة بعد الألف
قوله :
فتدخل ألفا بعد نون جمع المؤنث لتفصل بين النونات
Nun jama’ muannats ketika kemasukan
nun taukid tsaqilah maka setelahnya harus ada alif fashilah, yaitu alif
yang memisahkan antara nun jama’ muannats dan nun taukid tsaqilah.
قوله :
ولا تدخلهما النون الخفيفة لأنه يلزم التقاء
الساكنين على غير حده فإن التقاء الساكنين إنما يجوز إذا كان الأول منهما حرف مد
والثاني مدغما نحو دابة
Alasan dibalik tidak bolehnya nun
taukid khafifah masuk ke fiil yang menunjukan makna tasniyah dan jama’ muannats,
karena bakal ada dua huruf sukun berkumpul bukan pada tempatnya. Tetapi boleh
saja dua huruf sukun berkumpul di satu kalimat asal pada tempatnya, yaitu
apabila huruf sukun pertamanya itu huruf mad dan huruf keduanya itu huruf yang
diidghamkan, seperti : دابّة asalnya دابِبة
sukunkan huruf mudghamnya jadi دابْبة
idghamkan jadi دابّة
قوله :
ويحذف معهما النون فى الأمثلة الخمسة وهي يفعلان
وتفعلان ويفعلون وتفعلون وتفعلين
Afalu al-khomsah yang ketika rofanya
dengan nun maka ketika kemasukan nun taukid, nun alamat rofanya haruslah
dibuang. Sebagaimana ibnu al-hajib berkomentar إن النون التي فى هذه الأمثلة علامة الإعراب والفعل مع نون
التوكيد يصير مبنيا
قوله :
ويحذف معهما أيضا واو يفعلون وتفعلون وياء تفعلين
إلا إذا انفتح ما قبلهما نحو لا تخشونّ ولتخشينّ ولتبلونّ وإما ترينّ
Kalimat fiil yang telah kemasukan wau jama’ dan ya’
mufrodah muannatsah mukhathabah, kemudian kemasukan nun taukid, maka wau jama
dan ya’ mufrodah muannatsah mukhathabahnya haruslah dibuang, karena
لأنه ثقلت الكلمة واستطالت
وكانت الضمة والكسرة تدلّان على الواو
والياء فحذفنا هذا مع الثقيلة
terkecuali apabila berada setelah harkat fathah maka haruslah dibiarkan saja,
serta kasih harkat yang sesuai dengan wau yaitu dhamah dan ya’ yaitu kasroh,
alasannya ialah لعدم ما يدلّ عليها
Contoh
: -
Wau dan ya’ dhamir yang dibuang انصرُنّ – انصرُنْ – انصرِنّ – انصرِنْ
-
Wau dan ya’ dhamir yang ditetapkan
(لا تخشوُنّ) asalnya لا تخشيُوْنْ
hadfu nun لا تخشيُوْ qolab لا تخشاوْ
hadfu alif لا تخشَوْ masukan nun
taukid لا تخشَوُنّ
(لتخشينّ)
asalnya لتخشيِيْن hadfu nun لتخشيِيْ
qolab لتخشايْ hadfu alif لتخشَيْ
masukan nun taukid لتخشيِنّ
(لتبلوُنّ) asalnya لتبلوُون
qolab لتبليُون
hadfu nun لتبليُوْ
qolab لتبلاوْ hadfu alif لتبلَوْ
masukan nun taukid لتبلَوُنّ
(إمّا تريِنّ) asalnya إما ترْأَيِيْن
naqlu harkat إما ترَأْيِيْن
hadfu alif إما ترَيِيْن qolab إما ترَايْن
hadfu alif إما ترَيْن hadfu nun إما ترَيْ
masukan nun taukid إما ترَيِنّ
قوله :
ويفتح آخر الفعل إذا كان فعل الواحد والواحدة
الغائبة ويضم إذا كان فعل جماعة الذكور ويكسر إذا كان فعل الواحدة المخاطبة فتقول
فى أمر الغائب مؤكدا بالنون الثقيلة لينصرنّ لينصرانّ لينصرنّ لتنصرنّ لتنصرانّ
لينصرنانّ وبالخفيفة لينصرنْ لينصرنْ لتنصرنْ وتقول فى أمر الحاضر مؤكدا بالنون
الثقيلة انصرنّ انصرانّ انصرنّ انصرنّ انصرانّ انصرنانّ وبالخفيفة انصرنْ انصرنْ
انصرنْ وقس على هذا نظائره
Apabila fiil yang kemasukan nun taukid
menunjukan مفرد مذكر،متكلم وحده،مع
الغير,
maka akhirnya harus difathahkan. Begitu pun harus difathahkan fiil yang
menunjukan مفردة مؤنثة غائبة Apabila fiil
yang menunjukan jama’ mudzakar baik itu mukhathab ataupun ghaib, maka akhirnya
haruslah di dhamahkan. Dan apabila fiil yang menunjukan مفردة مؤنثة مخاطبة akhirnya
haruslah di kasrohkan.
مثال أمر | مثال أمر | مثال أمر | |||
الخفيفة | الثقيلة | الخفيفة | الثقيلة | الخفيفة | الثقيلة |
انصرَنْ | انصرَنَّ | لتنصرَنْ | لتنصرَنَّ | لينصرَنْ | لينصرنّ |
- | انصرانِّ | - | لتنصرانِّ | - | لينصرانّ |
انصرُنْ | انصرُنَّ | لتنصرُنْ | لتنصرُنَّ | لينصرُنْ | لينصرنّ |
انصرِنْ | انصرِنَّ | لتنصرِنْ | لتنصرِنَّ | لتنصرَنْ | لتنصرنّ |
- | انصرانّ | - | لتنصرانّ | - | لتنصرانّ |
- | انصرنانّ | - | لتنصرنانّ | - | لينصرنانّ |
وقس على هذا |